การรักษาข้อต่อขากรรไกร (Temporomandibular Joint Disorder: TMD) คือการดูแลอาการผิดปกติที่เกิดขึ้นบริเวณข้อต่อระหว่างขากรรไกรและกะโหลกศีรษะ ซึ่งเป็นจุดสำคัญในการพูด เคี้ยว หาว หรืออ้าปาก เมื่อข้อต่อบริเวณนี้มีปัญหา ผู้ป่วยมักมีอาการ ปวดกราม ปวดศีรษะ อ้าปากแล้วมีเสียงดัง หรือรู้สึกเมื่อยขากรรไกร เป็นประจำ
สาเหตุของ TMD อาจเกิดจากหลายปัจจัย เช่น การนอนกัดฟัน ความเครียด ท่าทางที่ไม่เหมาะสม หรือการสบฟันที่ผิดตำแหน่ง การรักษาอาจเริ่มจากการปรับพฤติกรรม ไปจนถึงการใส่ เฝือกสบฟัน หรือ Night Guard เพื่อคลายแรงกดและปกป้องข้อต่อจากแรงบดเคี้ยวที่ผิดปกติ
ที่ คลินิกทันตกรรมสยาม (Siam Dental Clinic) เรามีทีมทันตแพทย์เฉพาะทางที่เข้าใจกลไกของขากรรไกรและการสบฟัน พร้อมวิเคราะห์อาการอย่างละเอียด เพื่อวางแผนการรักษาที่ตรงจุดและปลอดภัยที่สุดในระยะยาว
ที่ คลินิกทันตกรรมสยาม (Siam Dental Clinic) เราให้บริการดูแลและรักษา ความผิดปกติของข้อต่อขากรรไกร (TMD) อย่างครอบคลุม โดยเน้นการวินิจฉัยอย่างแม่นยำ และการดูแลที่ไม่เน้นการผ่าตัดเป็นทางเลือกแรก เราให้บริการดังต่อไปนี้:
เมื่อพูดถึงอาการปวดขากรรไกร หรือปวดกรามตอนตื่นนอน หลายคนอาจไม่รู้ว่านี่คือสัญญาณของภาวะ TMD (Temporomandibular Joint Disorder) หรือความผิดปกติของข้อต่อขากรรไกรที่เชื่อมระหว่างกรามกับกะโหลกศีรษะ
1. ตรวจประเมินอาการและสอบถามประวัติอย่างละเอียด
ทันตแพทย์จะพูดคุยถึงอาการที่เกิดขึ้น ความถี่ของอาการ ปัจจัยกระตุ้น พฤติกรรมการนอน และประวัติทางการแพทย์ที่เกี่ยวข้อง
2. ตรวจช่องปากและการเคลื่อนไหวของขากรรไกร
มีการประเมินการอ้าปาก การสบฟัน ความตึงของกล้ามเนื้อ และเสียงในข้อต่อ เพื่อดูว่าสอดคล้องกับอาการหรือไม่
3. ถ่ายภาพรังสีหรือสแกน 3 มิติ (หากจำเป็น)
เพื่อดูตำแหน่งของข้อต่อ และประเมินความสัมพันธ์ของฟันและกระดูกขากรรไกรให้แม่นยำยิ่งขึ้น
4. วางแผนการรักษาเฉพาะบุคคล
เช่น การใช้ เฝือกสบฟัน (Occlusal Splint), Night Guard, การปรับพฤติกรรมในชีวิตประจำวัน หรือร่วมกับการทำกายภาพขากรรไกร
5. ใส่เฝือกสบฟันที่ออกแบบเฉพาะบุคคล
ทำจากพิมพ์ปากจริง เพื่อให้พอดีกับช่องปาก ใส่สบาย และช่วยกระจายแรงบดเคี้ยวอย่างเหมาะสมขณะนอน
6. ติดตามผลและปรับแผนการรักษาอย่างต่อเนื่อง
นัดหมายเพื่อติดตามอาการ พร้อมปรับเฝือกหากจำเป็น และให้คำแนะนำเพิ่มเติมในการดูแลตนเองที่บ้าน
1. ลดอาการปวดเรื้อรังบริเวณขากรรไกร ใบหน้า และศีรษะ
ซึ่งเป็นจุดที่เชื่อมโยงกับกล้ามเนื้อและเส้นประสาทจำนวนมาก การรักษาที่ตรงจุดช่วยลดอาการได้โดยไม่ต้องพึ่งยาแก้ปวดต่อเนื่อง
2. ฟื้นฟูการเคลื่อนไหวของขากรรไกรให้เป็นธรรมชาติ
เช่น การอ้าปาก เคี้ยว หรือหาว โดยไม่มีเสียงหรืออาการติดขัด ช่วยให้ใช้ชีวิตประจำวันได้สะดวกขึ้น
3. ป้องกันการลุกลามของปัญหา
เช่น การสึกของฟันจากการกัดฟันแรง ๆ หรือการอักเสบเรื้อรังของข้อต่อที่อาจส่งผลระยะยาวต่อระบบโครงสร้างใบหน้า
4. ลดผลกระทบต่อคุณภาพการนอนและสุขภาพจิต
ผู้ที่มี TMD มักมีคุณภาพการนอนแย่ และเกิดความเครียดสะสมโดยไม่รู้ตัว การรักษาอย่างถูกวิธีช่วยให้หลับสนิทและรู้สึกผ่อนคลายมากขึ้น
5. ลดความจำเป็นในการผ่าตัด
ด้วยแผนการรักษาแบบไม่ผ่าตัด (non-invasive) เช่น เฝือกสบฟัน ปรับพฤติกรรม และวางแผนการสบฟัน จะช่วยให้หลายกรณีสามารถควบคุมอาการได้โดยไม่ต้องผ่าตัด
เฝือกสบฟัน (Occlusal Splint) คืออุปกรณ์ที่ทันตแพทย์ออกแบบขึ้นเฉพาะบุคคล ใช้สวมที่ฟันเพื่อช่วยจัดตำแหน่งการสบฟันให้เหมาะสม ช่วยลดแรงบดเคี้ยวที่ผิดปกติ และลดการกดทับบริเวณข้อต่อขากรรไกรและกล้ามเนื้อใบหน้า
แม้จะดูเรียบง่าย แต่เฝือกสบฟันมีบทบาทสำคัญมากในการรักษาภาวะ TMD และช่วยลดอาการปวดจากการนอนกัดฟันโดยไม่รู้ตัว
1. คนที่มีอาการปวดกราม ปวดหน้า หรือกรามล้าเวลาตื่นนอน
2. คนที่นอนกัดฟันหรือขบฟันแน่นในช่วงเครียด
3. ผู้ที่ได้รับการวินิจฉัยว่ามีปัญหาข้อต่อขากรรไกร (TMD)
4. ผู้ที่ต้องการลดการสึกของฟันจากพฤติกรรมกัดฟัน
5. ผู้ที่ได้รับคำแนะนำจากทันตแพทย์ให้ใช้เฝือกเพื่อรักษาสมดุลการสบฟัน
1. ลดแรงกดที่ข้อต่อขากรรไกรและกล้ามเนื้อใบหน้า ลดอาการปวดตึงที่กราม ใบหน้า หรือขมับ โดยเฉพาะในคนที่ขบฟันแน่นหรือกัดฟันเวลานอน
2. ช่วยปรับสมดุลการสบฟันให้เป็นธรรมชาติ ลดความผิดปกติที่เกิดจากการสบฟันไม่พอดี ซึ่งอาจเป็นสาเหตุของอาการปวดหรือการล้ามากผิดปกติ
3. ลดการสึกของฟันจากพฤติกรรมกัดฟัน ช่วยปกป้องผิวฟันจริงจากแรงบดเคี้ยวที่ไม่จำเป็น โดยเฉพาะในคนที่นอนกัดฟันโดยไม่รู้ตัว
4. ลดเสียงคลิก/ก๊อบแก๊บเวลาอ้าปาก เฝือกสบฟันช่วยให้ข้อต่อขากรรไกรเคลื่อนไหวได้ราบรื่นขึ้น ลดเสียงรบกวนและความรู้สึกสะดุด
5. เป็นแนวทางการรักษาที่ไม่ต้องผ่าตัด โดยเฉพาะในระยะเริ่มต้นหรือกรณีที่อาการไม่รุนแรง เฝือกสบฟันถือเป็นทางเลือกที่ปลอดภัยและเห็นผลได้จริงภายใต้การดูแลของทันตแพทย์เฉพาะทาง
Night Guard คืออุปกรณ์ทันตกรรมแบบถอดได้ ที่ออกแบบมาเพื่อสวมใส่ขณะนอนหลับ โดยเฉพาะในคนที่มีพฤติกรรมนอนกัดฟัน ขบฟันแน่น หรือนอนแล้วตื่นมารู้สึกเมื่อยกราม ปวดขมับ หรือฟันสึกแบบไม่รู้ตัว
หลายคนอาจไม่เคยรู้ว่าตนเองกัดฟันในตอนนอน จนกระทั่งมีอาการปวดกรามเรื้อรัง ฟันสึก หรือมีเสียงฟันบดเวลาหลับ ซึ่งเป็นอาการที่ Night Guard สามารถช่วยได้อย่างตรงจุด
1. คนที่นอนกัดฟันหรือนอนขบฟันแน่น
2. คนที่มีฟันสึกโดยไม่ทราบสาเหตุ
3. ผู้ที่ตื่นมาแล้วมีอาการปวดกราม กรามล้า หรือปวดขมับ
4. ผู้ที่มีอาการของ TMD ระยะเริ่มต้น และต้องการลดแรงกดในขณะนอน
5. ผู้ที่ใส่ฟันปลอม ครอบฟัน หรือรากเทียม และต้องการป้องกันความเสียหายจากการกัดฟัน
1. ลดแรงกัดฟันและป้องกันฟันสึก ป้องกันไม่ให้ฟันธรรมชาติ ครอบฟัน หรือฟันปลอมถูกทำลายจากแรงบดฟันขณะนอนหลับ
2. ลดอาการปวดกราม และความล้าของกล้ามเนื้อใบหน้า โดยเฉพาะในผู้ที่ตื่นมาแล้วรู้สึกเมื่อยกราม หรือปวดบริเวณขมับบ่อย ๆ
3. ลดอาการปวดศีรษะจากพฤติกรรมกัดฟันซ้ำ ๆ พฤติกรรมนี้ส่งผลต่อกล้ามเนื้อและเส้นประสาทรอบศีรษะ Night Guard ช่วยกระจายแรงและลดความตึงตัว
4. ช่วยให้หลับได้สนิทมากขึ้น เมื่อกล้ามเนื้อใบหน้าไม่เกร็งขณะนอนหลับ ร่างกายจะเข้าสู่ภาวะพักผ่อนได้ดีขึ้น โดยไม่รู้สึกอ่อนเพลียเมื่อตื่น
5. เป็นแนวทางการรักษาเชิงป้องกัน (Preventive Care) ช่วยป้องกันไม่ให้อาการลุกลามไปถึงระดับที่ต้องรักษา TMD แบบจริงจังในอนาคต โดยเฉพาะในผู้ที่มีพฤติกรรมกัดฟันแฝง
กรอแก้ไขฟันสบกระแทก หมายถึงกระบวนการทางทันตกรรมที่ ใช้เครื่องมือกรอฟันบางส่วนออกเล็กน้อย เพื่อปรับให้ฟันบนและฟันล่าง สบกันได้อย่างถูกต้องและไม่กระแทกกันแรงเกินไป ขณะกัดหรือเคี้ยว
1. ฟันบางซี่รู้สึกเจ็บเวลาเคี้ยว
2. เคี้ยวอาหารแล้วฟันกระแทกกันแรง
3. ปวดขากรรไกรหรือมีเสียงคลิกขณะอ้าปาก
4. ฟันสึกผิดปกติ
5. มีอาการนอนกัดฟันหรือเค้นฟันตอนหลับ
1. ตรวจวิเคราะห์การสบฟัน ทันตแพทย์ตรวจฟันด้วยสายตา ใช้กระดาษสบฟัน (articulating paper) เช็กจุดกระแทก
2. ระบุจุดสบที่ผิดปกติ จุดที่ฟันกระแทกกันแรงหรือสบไม่พอดีจะถูกทำเครื่องหมายไว้
3. กรอปรับแต่งผิวฟัน ใช้เครื่องมือทันตกรรมกรอผิวฟันออกเล็กน้อยเฉพาะจุด ปรับให้แรงกระแทกกระจายตัวสม่ำเสมอ
4. ทดสอบการสบฟันอีกครั้ง ตรวจซ้ำจนแน่ใจว่าฟันสบกันพอดีและไม่กระแทก
5. ติดตามผล อาจนัดตรวจภายหลังหากมีอาการปวดหรือเคี้ยวไม่สบาย
หลังเข้ารับบริการจาก คลินิกทันตกรรมสยาม (Siam Dental Clinic) ทันตแพทย์จะให้คำแนะนำเฉพาะบุคคลที่เหมาะกับอาการของคุณโดยเฉพาะ แต่โดยรวมแล้ว การดูแลเบื้องต้นจะประกอบด้วย:
1. ใส่อุปกรณ์อย่างสม่ำเสมอตามคำแนะนำของทันตแพทย์ ส่วนใหญ่ควรใส่ทุกคืนก่อนนอน เพื่อให้ข้อต่อได้รับการพักและลดแรงกดขณะนอนหลับ
2. ล้างทำความสะอาดเฝือกด้วยน้ำสบู่อ่อนทุกเช้า หลีกเลี่ยงการใช้น้ำร้อนหรือยาสีฟันที่มีสารกัดกร่อน เพราะอาจทำให้วัสดุเสียรูป
3. เก็บเฝือกในกล่องสะอาดและแห้งเสมอ เพื่อป้องกันเชื้อราและแบคทีเรียสะสม รวมถึงหลีกเลี่ยงการตกหรือบิดงอ
4. หลีกเลี่ยงการเคี้ยวของแข็งหรืออ้าปากกว้างเกินไปในช่วงแรกของการรักษา เช่น เคี้ยวหมากฝรั่ง อ้าปากหาวแรง ๆ หรือเคี้ยวอาหารเหนียวจัด เพราะอาจกระตุ้น
อาการปวด
5. ปฏิบัติตามนัดหมายเพื่อตรวจติดตามและปรับเฝือกหากจำเป็น การปรับแต่งอุปกรณ์อย่างแม่นยำเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อให้ขากรรไกรปรับตัวได้ดีที่สุดและอาการดีขึ้นต่อเนื่อง
ที่ คลินิกทันตกรรมสยาม (Siam Dental Clinic) เราเข้าใจว่าอาการปวดขากรรไกร ปวดกรามเรื้อรัง หรืออ้าปากแล้วมีเสียงก๊อบแก๊บ อาจส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตของคุณมากกว่าที่คิด
เราจึงให้บริการดูแล ปัญหาข้อต่อขากรรไกร (TMD) แบบครบวงจร โดยทีมทันตแพทย์เฉพาะทางที่มีความเชี่ยวชาญเฉพาะด้าน และเน้นการรักษาแบบไม่พึ่งการผ่าตัดเป็นทางเลือกแรก
คุณหมอให้คำแนะนำดี ภาพรวมคลินิกที่สะอาด บุคคลากรเป็นกันเอง อยากแนะนำเพื่อนให้มาใช้บริการที่คลินิกทันตกรรมสยามกันเยอะ ขอบคุณนะคะ
ลูก 2 คนหาหมอที่นี่ตั้งแต่ฟันน้ำนมเริ่มขึ้น ตอนนี้ 10 ขวบกับ 7 ขวบแล้ว คุณหมอใจดี น่ารักมากๆๆๆๆ ทำให้ลูกๆ ไม่กลัวการทำฟัน เจ้าหน้าที่ก็น่ารักใจดีทุกคน
ป้าหมอน่ารัก ใจดี ให้คำแนะนำดีมาก ๆ น้องทำฟันครั้งแรกไม่กลัวเลย พี่ๆพยาบาลก็น่ารัก อธิบายให้น้องฟังก่อนจะได้ไม่กลัว สถานที่สะอาดแบลกว้างขวาง มีของเล่นให้เล่นระหว่างรอ
คุณหมอและเจ้าหน้าที่ทุกท่านน่ารักมาก ๆ ค่ะ สื่อสารกับลูกสาวแบบอ่อนโยน เข้าใจเด็ก จนลูกสาว ชอบมาหาหมอฟันค่ะ
ขอบคุณมากนะคะ ^^