ผ่าฟันคุด เจ็บไหม? ต้องเตรียมตัวยังไงก่อนผ่า รวมข้อมูลที่ควรรู้ก่อนตัดสินใจ พร้อมเคสจริงจากทีมหมอเฉพาะทาง

"ฟันคุด" เป็นปัญหาช่องปากที่หลายคนอาจยังไม่ให้ความสำคัญมากนัก แต่ในความเป็นจริงแล้ว หากปล่อยทิ้งไว้อาจสร้างความเสียหายต่อสุขภาพช่องปากโดยรวม ทั้งต่อเหงือก ฟันซี่ข้างเคียง หรือแม้แต่กระดูกขากรรไกรในระยะยาวได้

บทความนี้จะช่วยให้คุณเข้าใจเรื่องฟันคุดอย่างถ่องแท้ ตั้งแต่สาเหตุที่ต้องผ่า วิธีการดูแลตัวเอง การเตรียมความพร้อม ไปจนถึงการแชร์ประสบการณ์จริงจากผู้ป่วยที่เข้ารับการผ่าฟันคุดกับทีมศัลยแพทย์ช่องปากเฉพาะทางที่ คลินิกทันตกรรมสยาม ศรีนครินทร์ 57 เพื่อให้คุณผ่าฟันคุดได้อย่างมั่นใจและสบายใจยิ่งขึ้น

หัวข้อที่น่าสนใจ

1. เข้าใจความกังวล: ปัญหาที่คนส่วนใหญ่เจอเมื่อมีฟันคุด

2. ฟันคุดคืออะไร? ทำไมทันตแพทย์มักแนะนำให้ผ่าออก

3. ทำไมการผ่าฟันคุดกับ ศัลยแพทย์ช่องปากเฉพาะทาง ถึงเป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่ควรตัดสินใจ

4. ขั้นตอนการผ่าฟันคุด

5. ประสบการณ์จริง: เคสฟันคุดแนวนอนใกล้เส้นประสาท

6. เคล็ดลับดีๆ: เตรียมตัวก่อนและหลังผ่าฟันคุดให้พร้อม

7. ทำไมการผ่าฟันคุดที่ Siam Dental Clinic จึงมอบความอุ่นใจที่แตกต่าง?

เข้าใจความกังวล: ปัญหาที่คนส่วนใหญ่เจอเมื่อมีฟันคุด

หลายคนมีความกังวลเกี่ยวกับการผ่าฟันคุด ซึ่งเป็นเรื่องปกติที่พบได้บ่อย เรามาดูกันว่าปัญหาหลัก ๆ ที่ทำให้หลายคนไม่กล้าตัดสินใจผ่าฟันคุดคืออะไรบ้าง:

1. ปวดฟันคุดอยู่บ่อย ๆ แต่ยังลังเลที่จะไปพบทันตแพทย์

ความรู้สึกกลัวเจ็บ หรือกลัวเสียงเครื่องมือทันตกรรม มักเป็นอุปสรรคสำคัญที่ทำใหหลายคนเลือกที่จะทนปวด แทนที่จะเข้ารับการรักษา

2. ฟันคุดดันฟันข้างเคียง ทำให้เกิดปัญหาอื่นตามมา

ฟันคุดที่ขึ้นในลักษณะเอียงหรืออยู่ผิดตำแหน่ง อาจไปดันฟันซี่ข้าง ๆ ส่งผลให้ฟันหรือรากฟันรวมทั้งกระดูกเบ้าฟันละลาย เกิดช่องว่างที่ทำความสะอาดยาก กลายเป็นแหล่งสะสมของเศษอาหารและเชื้อแบคทีเรีย นำไปสู่ปัญหาฟันผุหรือเหงือกอักเสบได้ง่าย

3. มีประสบการณ์ไม่ดีจากการผ่าฟันคุดที่อื่น

บางครั้งการผ่าฟันคุดที่ผ่านมาอาจทำให้เกิดอาการบวม ปวดมาก หรือฟื้นตัวช้า ซึ่งอาจเกิดจากเทคนิคที่ไม่เหมาะสม หรือการดูแลหลังผ่าที่ไม่ได้รับคำแนะนำอย่างละเอียด ทำให้เกิดความรู้สึกฝังใจและไม่อยากผ่าอีก

ฟันคุดคืออะไร? ทำไมทันตแพทย์มักแนะนำให้ผ่าออก

ฟันคุด (Wisdom Tooth) คือฟันกรามซี่สุดท้ายที่ปกติจะขึ้นในช่วงอายุ 17-25 ปี โดยทั่วไปคนเราจะมีฟันคุด 4 ซี่ (บน 2 ล่าง 2) แต่บางคนอาจมีไม่ครบ หรือบางคนฟันคุดอาจขึ้นในลักษณะที่ผิดปกติ เช่น เอียง ฝังอยู่ในกระดูก หรือขึ้นได้เพียงครึ่งซี่ ซึ่งลักษณะเหล่านี้เองที่ทำให้เกิดปัญหาและมักเป็นเหตุผลที่ทันตแพทย์แนะนำให้ผ่าออก:

• ฟันคุดฝังในแนวนอนหรือเอียง: มักไปดันฟันข้างเคียง ทำให้ฟันผุ กระดูกละลาย ก่อให้เกิดโรครำมะนาด หรือเกิดการละลายของรากฟันซี่ข้างๆ
• ฟันคุดขึ้นได้ครึ่งซี่: ส่วนที่โผล่พ้นเหงือกมาเพียงเล็กน้อย มักทำให้เศษอาหารเข้าไปติดและทำความสะอาดยาก นำไปสู่เหงือกอักเสบเรื้อรัง หรือฟันผุได้ง่าย ทำความสะอาดยาก ก่อให้เกิดกลิ่นปาก
• ฟันคุดฝังลึกในกระดูก: บางครั้งฟันคุดที่ฝังลึกอาจไม่มีอาการชัดเจน แต่เมื่อมีอาการ มักจะปวดจี๊ด ๆ ลามไปถึงหู หรืออาจเกิดถุงน้ำ (Cyst) รอบ ๆ ตัวฟันคุด หรือเนื้องอก ซึ่งเสี่ยงต่อการละลายของกระดูกขากรรไกรและจำเป็นต้องได้รับการผ่าตัดอย่างเร่งด่วน

ทำไมการผ่าฟันคุดกับ ศัลยแพทย์ช่องปากเฉพาะทาง ถึงเป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่ควรตัดสินใจ

ที่ คลินิกทันตกรรมสยาม (Siam Dental Clinic) เราให้ความสำคัญกับการดูแลฟันคุดอย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ การผ่าฟันคุดทุกเคสจะทำโดย ผศ.ดร.นพ.ทพ.บวร คลองน้อย (หมออึ่ง) หรือ น.อ.ทพ.ภูริศร์ชะมะนันทน์ ซึ่งเป็นศัลยแพทย์ช่องปากและแม็กซิลโลเฟเชียล (Oral and Maxillofacial Surgeon) ผู้เชี่ยวชาญด้านการผ่าตัดในช่องปากโดยตรง  หรือ ทพ.กฤตนันท์ ตันดีมาภรณ์ ศัลยแพทย์ช่องปากและแม็กซิลโลเฟเชียล 

• การประเมินที่แม่นยำด้วยเทคโนโลยีขั้นสูง: เราใช้เทคโนโลยี Digital X-ray หรือ CBCT 3D หรือ CT scan เพื่อถ่ายภาพรังสีแบบสามมิติ ทำให้สามารถมองเห็นตำแหน่งของฟันคุด แนวรากฟัน และที่สำคัญคือเส้นประสาท รวมถึงโครงสร้างสำคัญอื่น ๆ ได้อย่างละเอียดและแม่นยำ ช่วยให้วางแผนการผ่าตัดได้อย่างปลอดภัยที่สุด
• เทคนิคผ่าฟันคุดแบบ Minimal Invasive: คุณหมอเลือกใช้เทคนิคการผ่าตัดที่เน้นการรบกวนเนื้อเยื่อน้อยที่สุด (Minimal Invasive) ซึ่งส่งผลให้แผลผ่าตัดมีขนาดเล็ก เลือดออกน้อย เย็บน้อยลง และที่สำคัญคือช่วยลดอาการบวมช้ำหลังผ่า ทำให้คนไข้ฟื้นตัวได้เร็วขึ้น
• ระบบดูดละออง Extraoral Suction เพื่อความปลอดภัย: คลินิกมีระบบดูดละอองแบบพิเศษที่ช่วยลดการแพร่กระจายของละอองฝอยและเชื้อโรคในอากาศ เพิ่มความปลอดภัยและลดความเสี่ยงของการติดเชื้อทั้งสำหรับคนไข้และทีมทันตแพทย์
• การติดตามอาการอย่างใกล้ชิด: หลังจากการผ่าตัด คุณหมอจะติดตามอาการและให้คำแนะนำในการดูแลตัวเองอย่างใกล้ชิด เพื่อให้มั่นใจว่าแผลผ่าตัดหายดีและไม่มีภาวะแทรกซ้อน

ขั้นตอนการผ่าฟันคุด

การผ่าฟันคุดที่ คลินิกทันตกรรมสยาม (Siam Dental Clinic) เป็นไปตามมาตรฐานทางการแพทย์ โดยมีขั้นตอนหลักๆ ดังนี้:

1. การตรวจวินิจฉัยและวางแผน

ทันตแพทย์จะทำการตรวจช่องปากและถ่ายภาพเอกซเรย์ (Digital X-ray / CBCT 3D/CT Scan) เพื่อประเมินตำแหน่ง ทิศทาง และความสัมพันธ์ของฟันคุดกับโครงสร้างสำคัญอื่นๆ จากนั้นจะอธิบายแผนการรักษาให้คนไข้เข้าใจอย่างละเอียด

2. การให้ยาชา

คุณหมอจะฉีดยาชาเฉพาะจุดบริเวณที่จะทำการผ่าตัด เพื่อให้รู้สึกสบายตลอดกระบวนการ (โดยส่วนใหญ่ไม่จำเป็นต้องดมยาสลบ)

3. การผ่าตัดนำฟันคุดออก

ศัลยแพทย์จะทำการเปิดเหงือกเล็กน้อย และใช้เครื่องมือพิเศษเพื่อนำฟันคุดออก ซึ่งอาจรวมถึงการกรอกระดูกรอบๆ หรือแบ่งฟันเพื่อให้นำฟันคุดออกได้โดยง่าย อาจเป็นฟันคุดบางส่วน หรือฟันคุดฝังลึก มีฟันหรือกระดูกขวางอยู่  ไม่สามารถเอาออกได้โดยการงัดหรือดึงออกทั้งซี่

4. การเย็บปิดแผล

หลังจากนำฟันคุดออกแล้ว คุณหมอจะเย็บปิดแผลด้วยไหมละลาย (หรือไหมที่ไม่ละลาย ขึ้นอยู่กับแต่ละกรณี) เพื่อช่วยให้เลือดหยุดและแผลสมานตัวเร็วขึ้น

5. การนัดติดตามอาการ

โดยปกติจะมีการนัดกลับมาติดตามอาการและตัดไหม (ถ้ามี) ประมาณ 5-7 วันหลังการผ่าตัดระยะเวลาในการผ่า โดยทั่วไป การผ่าฟันคุดใช้เวลาประมาณ 2040 นาทีต่อซี่ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความยากง่ายของแต่ละเคส หลังผ่า 2-3 วันแรกอาจมีอาการบวมเล็กน้อย ซึ่งเป็นเรื่องปกติ และจะค่อยๆ ดีขึ้น ภายใน1-2สัปดาห์ เหงือกจะปิดและแข็งแรงประมาณ 6 สัปดาห์ ส่วนกระดูกจะเติมเต็มและแข็งแรง 3-6 เดือน (3 เดือนเป็นกระดูกอ่อน และ 6 เดือนเป็นกระดูกสมบูรณ์เหมือนปกติ) ระหว่างการหายของแผลที่ยังไม่สมบูรณ์ หากกดแผลหรือสัมผัสจะยังคงมีอาการเจ็บอยู่บ้าง อาการจะค่อยๆลดลงและจะหายสนิทใน 6 เดือน ซึ่งโดยปกติ ใน 1-2 สัปดาห์ ก็จะเคี้ยวอาหารได้ปกติแล้ว และไม่สัมผ้สหรือกดแผลแรงๆ จะไม่มีอาการใดๆ

ประสบการณ์จริง: เคสฟันคุดแนวนอนใกล้เส้นประสาท

คนไข้หญิง ตรวจพบว่ามีฟันคุดมาเกิน 6 ปี แต่กลัวการผ่าตัดมาก ไม่ยอมผ่าฟันคุดออก ทิ้งไว้จนอายุ 23 ปี จึงตัดสินใจเข้ารับการผ่าฟันคุดเมื่อวันที่ 18 ตุลาคม 2568 จากภาพถ่ายเอกซ์เรย์พบว่า รากฟันคุดยาวเต็มและอยู่ใกล้เส้นประสาทมาก ทำให้มีความเสี่ยงต่อการเกิดอาการ ชาบริเวณริมฝีปาก ได้หากขณะผ่ามีการกรพทบกระเทือนถูกเส่นประสาทที่มาเลี้ยงขากรรไกรล่าง

เคสนี้ได้รับการรักษาโดย ทพ. กฤตนันท์ ตันติมาภรณ์ ทันตแพทย์เฉพาะทางด้านศัลยกรรมในช่องปากและแม็กซิลโลเฟเชียล จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
ผลการผ่าตัดเป็นไปอย่างราบรื่น ใช้เวลาเพียง ประมาณ 30 นาที ตั้งแต่เริ่มฉีดยาชา จนถึงเย็บแผลเสร็จ หลังผ่า มีอาการแทรกซ้อนน้อยมาก มีปวดบ้างตามปกติ ไม่บวม ทานยาแก้ปวดก็หายปวด  

สามารถใช้ชีวิตประจำวันและทำงานได้ตามปกติใน 1-2 วัน เพียงงดกิจกรรมที่ต้องออกแรงมาก เช่น ออกกำลังกายกลางแจ้งที่หักโหมได้แก่ วิ่ง ว่ายน้ำ ปั่นจักรยานเร็วๆหรือทำงานที่ต้องใช้การออกแรงมากๆ เป็นเวลาประมาณ 2-3 วัน เพื่อป้องกันเลือดออกซ้ำ แต่สามารถออกกำลังกายเบาๆได้ เช่น  แกว่งแขน ขา เดิน ปั่นจักรยานช้าๆ
คนไข้พึงพอใจผลการผ่าอย่างมาก คุณหมอมือเบา ไม่บอกช้ำหรือบวมมาก มีอาการปวดบ้างเล็กน้อยตามปกติหลังทำเท่านั้น คุณหมอนัดตัดไหม เมื่อ 25 ตุลาคม 2568  (ครบ 7 วันหลังผ่า)

คำแนะนำจากคุณหมอ:
หากคนไข้รายนี้เข้ารับการผ่าฟันคุดตั้งแต่อายุ 18-19 ปี จะทำให้ผ่าฟันคุดได้ง่ายกว่านี้ เนื่องจากรากฟันยังยาวไม่มากนัก (ประมาณ 2/3 ของความยาวรากเท่านั้น) ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่เหมาะสมที่สุดในการผ่าฟันคุด

ดังนั้นควรเข้ารับการผ่าฟันคุดตามคำแนะนำของทันตแพทย์ ไม่ควรปล่อยไว้นาน เพราะเมื่อรากฟันยาวสมบูรณ์ และอยู่ใกล้เส้นประสาทมากขึ้น จะเพิ่มความยากและความเสี่ยงอาการชาหลังการผ่าฟันคุดมากขึ้น เนื่องจากรากฟันที่ยาวสมบูรณ์ อาจเกี่ยวหรือสัมผัสเส้นประสาทฟัน

เคล็ดลับดีๆ: เตรียมตัวก่อนและหลังผ่าฟันคุดให้พร้อม

เพื่อลดความกังวลและช่วยให้การผ่าฟันคุดเป็นไปอย่างราบรื่น ลองปฏิบัติตามคำแนะนำเหล่านี้:

ก่อนวันผ่าตัด:

• พักผ่อนให้เพียงพอ: การนอนหลับพักผ่อนให้เต็มที่ จะช่วยให้ร่างกายและจิตใจพร้อมสำหรับการผ่าตัด
• รับประทานอาหาร: ควรรับประทานอาหารปริมาณพอควรให้เรียบร้อยก่อนผ่าตัดอย่างน้อย 2 ชั่วโมง ไม่ทานมากเกินไป อาจทำให้อาเจียร หลีกเลี่ยงการงดอาหารเพราะอาจทำให้รู้สึกอ่อนเพลีย
• แจ้งข้อมูลสุขภาพ: หากมีโรคประจำตัว หรือกำลังใช้ยาชนิดใดอยู่ เช่น ยาละลายลิ่มเลือด ยารักษาเบาหวาน ยาลดความดัน สเตียรอยด์ หรืออาหารเสริม ควรแจ้งให้ทันตแพทย์ทราบอย่างละเอียดก่อนเสมอ เพื่อประเมินความเสี่ยงและเตรียมความพร้อม ยาบางชนิดต้องงดก่อนผ่าตัด ในบางรายอาจต้องใช้เวลาในการเตรียมความพร้อมอย่างน้อย 1-2สัปดาห์ ขึ้นกับชนิดของโรค และยาหรืออาหารเสริมที่รับประทาน
• สอบถามข้อสงสัย: หากมีข้อสงสัยหรือความกังวลใดๆ ควรสอบถามทันตแพทย์ให้เข้าใจก่อนการผ่าตัด

หลังการผ่าตัด (24 - 48 ชั่วโมงแรก):

• ประคบเย็น: ในช่วง 24 ชั่วโมงแรกหลังผ่า ควรประคบเย็นบริเวณแก้มภายนอก เพื่อช่วยลดอาการบวมและห้ามเลือด
• หลีกเลี่ยงการกระทบกระเทือนแผล: งดการดูดหลอดหรือบ้วนปากแรงๆ เพราะอาจทำให้ลิ่มเลือดหลุดออกและเลือดไหลไม่หยุด
• ทานยาตามแพทย์สั่ง: รับประทานยาแก้ปวดและยาปฏิชีวนะ (ถ้ามี) ตามที่ทันตแพทย์สั่งอย่างเคร่งครัด
• รับประทานอาหารอ่อน: เลือกรับประทานอาหารอ่อนๆ ที่ไม่ต้องเคี้ยวมาก เช่น โจ๊ก, ซุป, ไข่ตุ๋น และหลีกเลี่ยงอาหารรสจัด เผ็ดจัด หรือร้อนจัด

ทำไมการผ่าฟันคุดที่ คลินิกทันตกรรมสยาม (Siam Dental Clinic) จึงมอบความอุ่นใจที่แตกต่าง?

ที่ คลินิกทันตกรรมสยาม (Siam Dental Clinic) เรามุ่งมั่นที่จะมอบประสบการณ์การผ่าฟันคุดที่ดีที่สุดให้กับคนไข้ ด้วยจุดเด่นที่ทำให้เราแตกต่าง:

• ทีมหมอเฉพาะทาง นำโดยศัลยแพทย์ช่องปากและแม็กซิลโลเฟเชียลมากประสบการณ์ พร้อมทีมงานที่ผ่านการอบรมอย่างดีเยี่ยม
• เทคโนโลยีทันสมัย ใช้เครื่อง Digital X-ray และ CBCT 3D หรือ CT scan เพื่อการวินิจฉัยและวางแผนที่แม่นยำสูงสุด ช่วยลดความเสี่ยงในการผ่าตัด
• เทคนิคแผลเล็ก เลือกใช้เทคนิค Minimal Invasive Surgery ที่ช่วยลดการรบกวนเนื้อเยื่อ ลดอาการบวมช้ำ และช่วยให้ฟื้นตัวได้เร็ว
• ดูแลต่อเนื่อง มีระบบนัดติดตามอาการหลังผ่าโดยตรงจากคุณหมอ เพื่อประเมินผลและให้คำแนะนำอย่างใกล้ชิด จนกว่าแผลจะหายสนิท
• มาตรฐานปลอดเชื้อ คลินิกของเรามีมาตรฐานการทำความสะอาดและฆ่าเชื้อเทียบเท่าโรงพยาบาลชั้นนำ เพื่อความปลอดภัยสูงสุดของผู้ป่วย
• เข้าถึงง่าย ตั้งอยู่ในทำเลที่เดินทางสะดวก พร้อมบริการสอบถามข้อมูลและนัดหมายผ่านช่องทางออนไลน์ที่หลากหลาย

ติดต่อสอบถามหรือนัดหมายตรวจสุขภาพฟันได้ที่ คลินิกทันตกรรมสยาม (Siam Dental Clinic)

โทร 081-814-5544 หรือ 02-748-3001-3 กด 0

Line: @siamdc (มี @ ด้านหน้า) หรือคลิก https://lin.ee/sfbKVDY

Facebook: https://www.facebook.com/siamdentalclinicth/

Instagram: https://www.instagram.com/siamdc

TikTok: https://www.tiktok.com/@siamdental.clinic

Lemon8: https://s.lemon8-app.com/s/GgUmpmMdxd

YouTube: https://www.youtube.com/@siamdentalclinicth

Google Maps: https://maps.app.goo.gl/81Rm2jPcieqBnNwj9